Molekularna diagnostyka niepłodności żeńskiej
U kobiet, u których doszło do przynajmniej dwóch samoistnych poronień wykonuje się badania w kierunku wykrycia mutacji w genach predysponujących do rozwoju choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepicy). Powstanie skrzepu w naczyniu łożyskowym może prowadzić do utraty ciąży. Główną przyczyną powstania choroby są zaburzenia krzepliwości krwi. Dziedzicznie uwarunkowaną skłonność do zakrzepicy nazywamy trombofilią wrodzoną. W celu zdiagnozowania trombofilii wrodzonej zaleca się wykonanie następujących badań.
Detekcja mutacji G1691A w cenie czynnika V krzepnięcia krwi – proakceleryny
Zamiana nukleotydu guaniny G na adeninę A w pozycji 1691 genu czynnika V (ang. Factor V) układu krzepnięcia krwi prowadzi do produkcji wariantu Leiden tego białka. Wariant Leiden proakceleryny nie ulega degradacji dokonywanej przez aktywowane białko C (APC). Ma to konsekwencje w dalszych procesach krzepnięcia krwi prowadząc do nadmiernego poziomu fibryny, do rozwoju nadkrzepliwości i tym samym zwiększonego ryzyka powstania zakrzepic. Posiadanie w/w mutacji w jednej z dwóch kopii genu wiąże się z 5-10 krotnym wzrostem ryzyka zachorowania. W przypadku posiadania mutacji w obu kopiach genu proakceleryny ryzyko to wzrasta 30-140 krotnie.
Detekcja mutacji G20210A w genie czynnika II krzepnięcia krwi – protrombiny
Badanie umożliwia wykrycie obecności mutacji G20210A w genie czynnika II (ang. Factor II) układu krzepnięcia krwi. Protrombina jest proenzymem, prekursorem trombiny, przekształcającym fibrynogen w fibrynę (główny składnik skrzepu krwi). W wyniku mutacji polegającej na zamianie nukleotydu guaniny na adeninę w pozycji 20210 dochodzi nawet do 20% wzrostu stężenia protrombiny w osoczu. Powoduje to wzmożoną aktywność układu krzepnięcia. Nosiciele mutacji w jednej z dwóch kopii genu wykazują 2-3 -krotnie większe ryzyko rozwoju choroby zakrzepowo-zatorowej.
Polimorfizm C677T genu reduktazy metylenotetrahydrofolianu (MTHFR)
W dwóch posiadanych kopiach genu MTHFR w pozycji 677 może występować nukleotyd cytozyna C lub tymina T. Zatem każdy z nas posiada jeden z trzech polimorficznych wariantów: CC, CT, TT. W połowie badanych przypadków stwierdzany jest wariant CC, natomiast dla wariantu TT opisywana jest częstotliwość 8-10 %. Enzym MTHFR bierze udział w przemianach homocysteiny i kwasu foliowego, a obniżenie jego aktywności powoduje wzrost poziomu homocysteiny w surowicy krwi.
Hiperhomocysteinemia (>15 nmol/ml) jest czynnikiem ryzyka rozwoju zakrzepic oraz powikłań towarzyszących ciąży. Odpowiada za wystąpienie nawracających poronień oraz wad cewy nerwowej u płodu.Posiadanie wariantu CT wiąże się z obniżoną do 60% aktywnością enzymatyczną białka MTHFR. „Wariant TT” wykazuje 30% aktywność enzymatyczną białka MTHFR.